bmwkraftur.is

Held að það sé nú frekar illa varðveitt leyndarmál að það er lítið hlustað á Lilju innan hennar flokks.

_________________
Þórður
'99 M5 SC // '89 M3 S85 // '04 Patrol GR

Af pressan.is:

"Mikill þungi er í áróðri gegn tillögum Hagsmunasamtaka heimilanna um almenna niðurfærslu verðtryggðra lánasaminga vegna forsendubrests í kjölfar hrunsins. Sérfræðingar koma fram einn af öðrum og leggja áróðrinum lið.

Hræsni hagfræðinga
Sérstaklega vil ég víkja að málatilbúnaði hagfræðinganna. Þeim er orðið tamt að fjalla um þessi mál á klisju- og yfirborðkenndan hátt. Orðræða þeirra er yfirborðskennd af því að þeir trúa á verðtrygginguna í þeirri mynd sem hún er. Ef þeir gerðu það ekki myndu þeir höggva að rótum hennar, en þeir láta það ógert. Þeir fjalla um skuldavandann eins og að baki séu allar vangaveltur um réttmæti og lögmæti verðtryggingarinnar. Að það sé ekki einu sinni álitaefni hvort verðtryggingin sé lögleg. Hafa má það á tilfinningunni að hagfræðingar þessir muni fjalla um íslensk efnahagsmál fram í rauðan dauðann án þess að grufla frekar í verðtrygginguna. Vandamálið er bara að það er stutt í rauðan dauðann nema verðtryggingin sé krufin. Búast mátti við þessum lausatökum af þeim klisjubræðrum Þórólfi Matthíassyni og Guðmundi Ólafssyni en vonbrigðin eru gífurleg að sjá Jón Steinsson falla í pyttinn.

Hverra annarra en hagfræðinga við æðstu menntastofnanirnar er að benda á og kryfja veikleikann í framkvæmd verðtryggingarinnar? Það er nefnilega svo að álitaefnið um það hvort verðtryggingin í núverandi mynd sé lögleg er ekki síður hagfræðilegt en lögfræðilegt. Lögfræðingum til varnar, þá geta þeir ekki lagt mat á lögmætið nema að undangenginni hagfræðilegri úrlausn.
Úr því að títtnefndir hagfræðingar eru á annað borð að tjá sig um skuldavandamál sem tengjast verðtryggðum lánasamningum er hræsni af þeirra hálfu að kryfja ekki stærsta áhrifavaldinn, verðtrygginguna sjálfa og vísitölu neysluverðs. Hinir raunverulegu varðhundar verðtryggingarinnar í núverandi mynd er hagfræðingastéttin og æðstu menntastofnanir landsins með þöggun sinni og máttlausri afstöðu.

Vísitala neysluverðs
Vísitala neysluverðs er í eðli sínu bara mælikvarði á breytingu verðs mikils hluta neysluvara frá einum tíma til annars, í krónum talið. Breyting getur orðið á verði vöru af ýmsum ástæðum, en greina má tvær meginástæður; Önnur er tengd gjaldmiðlinum, venjulega þannig að samfara verðrýrnun gjaldmiðilsins hækkar vöruverðið til samræmis (verðbólgubreyting). Hin meginástæðan fyrir breyttu verði vöru er að eitthvað það atvik verði sem leiði til breytts verðs vörunnar, óháð styrk gjaldmiðilsins (atviks- eða afleiðubreyting). Dæmi um hið síðara eru t.d. hlutfallsbreytingar á sköttum og uppskerubrestur hrávöru sem hækkar verð vörunnar tímabundið vegna skorts.

Inni í vísitölu neysluverðs ægir því saman áhrifum af verðbólgubreytingum og atviks- eða afleiðubreytingum vöruverðs. Venjulega skiptir það ekki máli því í flestum löndum heimsins eru sambærilegar vísitölur eingöngu reiknaðar til að varpa ljósi breytingu vöruverðsins en eru ekki notaðar sem grundvöllur eignabreytinga milli þjóðfélagshópa.

Verðtrygging
Verðtryggingu var komið á á Íslandi til að verja sparifé og lánsfé landsmanna fyrir rýrnun gjaldmiðilsins, ákveðið var að verðtryggingin tæki mið af vísitölu neysluverðs. Þegar atviks- eða afleiðubreytingar verða ríkjandi þáttur í breytingu vísitölu neysluverðs eins og gerðist á árunum 2004 til 2008 þjónar hún ekki tilgangi sínum í þessu tilliti. Það sem gerist þegar atviks/ afleiðubreytingar eru þáttur í vísitölubreytingunni milli mánaða er að óumsamdar eignatilfærslur verða milli skuldara og lánveitanda verðtryggðra lánasamninga. Á árunum milli 2004 til 2008 fluttust gífurlegar upphæðir frá skuldurum til lánveitenda af þessum sökum. Af hverju hafa hagfræðingar æðstu menntastofnana ekki lagt vísindalegt mat á þessar upphæðir? Af hverju þegja þeir þunnu hljóði um þennan þátt í skuldavanda heimilanna?

Athygli hefur vakið að margir hagfræðingar sem tjá sig í fjölmiðlum virðast alls ekki gera sér grein fyrir muninum á atviks- eða afleiðubreytingu á verði vöru annars vegar og verðbólgubreytingu hins vegar. Taka má nýlegt dæmi þar sem því var haldið fram af hagfræðingi að hækkun áfengisgjalds hefði leitt til hækkunar á verðtryggðum lánasamningum. Ekkert bendir til þess hins vegar. Áfengisgjaldið er ákveðin krónutala og hana þarf að hækka í takti við verðrýrnun krónunar til að halda áfengisskattinum í horfinu. Hækkunin var því dæmigerð verðbólguhækkun. Hækkun virðisaukaskatts um 1% var hins vegar hlutfallshækkun og því örugglega atviks/ afleiðuhækkun, sem leiddi til hækkunar verðtryggðra lánasamninga og eignatilfærslu frá skuldurum til lánveitenda.
Taka má annað dæmi úr grein Guðmundar Ólafssonar, þar sem hann segir:

Að tala um að lán hækki þegar skógareldar geisa í Rússlandi eða uppskerubrestur verður í Brasilíu er einfaldlega röng orðanotkun. Lánin hækka ekki, það er gjaldmiðillinn sem rýrnar.
Þetta er kolrangt hjá Guðmundi, hér eru á ferðinni atvik sem leiða til hækkaðs heimsmarkaðsverðs á tilteknum vörum algerlega óháð styrk íslensku krónunnar. Verðhækkanir á Íslandi af þessum sökum eru því hreinræktaðar atviks/ afleiðuhækkanir sem leiða til eignatilfærslu, a.m.k. tímabundinni, frá skuldara til lánveitanda eins og verðtryggðir lánasamningar eru reknir nú.

Því miður þá þvælist þetta fyrir hagfræðingunum okkar og það er vandi okkar allra, og ekki síst nemendanna sem í góðri trú læra hagfræði við æðstu menntastofnun landsins.

Framkvæmd verðtryggingarinnar stangast á við stjórnlög og almenn lög
Eins og ég hef bent á í fyrri greinum (sjá greinar á Pressunni hér og hér) eru allar líkur á að óumsamdar eignatilfærslur frá skuldurum til lánveitenda vegna atviks/ afleiðuhluta vísitölu neysluverðs í verðtryggðum lánasamningum stangist á við stjórnlög Íslands, þ.e. eignaréttarákvæðið.

Núgildandi framkvæmd verðtryggingarinnar stangast líka á við lög um vexti og verðtryggingu. Í VI kafla laganna sem fjallar um verðtryggingu sparifjár og lánsfjár segir í lok 13. greinar :

„Afleiðusamningar falla ekki undir ákvæði þessa kafla.“
Þó að breyting á vísitölu neysluverðs sé venjulega að meginstofni til verðbólgutengd er ekki hægt að horfa framhjá því að flest allar afleiðubreytingar vöruverðs breyta henni líka.

Því er ljóst er að verðtryggðir lánasamningar eru afleiðusamningar þar sem virði þeirra breytist með tilliti til atviks/afleiðubreytinga á verði vara í gegnum vísitölu neysluverðs. Fellur þetta að skilgreiningu á afleiðusamningum í lögum nr. 26/2007 um verðbréfaviðskipti.
Óbreytt tilhögun verðtryggingarinnar er þar með ólögleg að teknu tilliti til 2. mgr. 13. gr. laga um vexti og verðtryggingu. Þetta þýðir að líkindum að hreinsa þurfi í burt atviks/afleiðuhluta vísitölubreytingarinnar í hverjum mánuði. Þegar það hefur verið gert við verðtryggðan samning sem nær aftur til ársins 2004 kæmi ekki á óvart ef leiðréttingin yrði vel upp í kröfur Hagsmunasamtaka heimilanna um niðurfærslu.

Þegar líkindi eru á að með núverandi framkvæmd verðtryggingarinnar séu stjórnlög brotin, lög um vexti og verðtryggingu brotin og að við hrunið hafi forsendubrestur orðið í skilningi samningalaga má ætla að Hagsmunasamtök heimilanna eigi erindi með hópmálsókn fyrir dómstóla til að knýja á um almenna leiðréttingu verðtryggðra lánasamninga.

Örn Karlsson

vélaverkfræðingur"

_________________
Þórður
'99 M5 SC // '89 M3 S85 // '04 Patrol GR

_________________
Þórður
'99 M5 SC // '89 M3 S85 // '04 Patrol GR

Hehe, brilliant sketch hjá Henrý!

Mæli með að menn horfi á þetta:
http://dagskra.ruv.is/sjonvarpid/4544833/2010/10/24/3/

_________________
Þórður
'99 M5 SC // '89 M3 S85 // '04 Patrol GR

Jóhannes Björn er höfundur þessa pistils. Sjáið fleiri greinar eftir Jóhannes á vefnum vald.org.
— — —

Setti Seðlabankinn Ísland á hausinn?

Eitt lykilatriði sem Gunnar Tómasson hefur bent á í sambandi við hrunið hefur ekki fengið nægjanlega umfjöllun: Seðlabankinn braut sennilega lög þegar hann frestaði gjaldþroti bankanna um a.m.k. tvö ár.

Gömlu bankarnir tóku gríðarlega há erlend lán árið 2003 sem voru til fimm ára. Strax 2005 eða í ársbyrjun 2006 var ljóst að bankarnir yrðu ekki í aðstöðu til þess að endurgreiða þessi lán haustið 2008. Rannsóknarskýrslan segir að bankarnir hafi verið komnir í veruleg vandræði 2006.

Næst gerast tveir hlutir sem rannsaka verður niður í kjölinn.

Stjórnendur Seðlabankans vissu vel að gjaldeyristryggð lán voru ólögleg, enda var Eiríkur Guðnason í nefnd sem samdi frumvarp að lögum nr. 38/2001, en samt voru þau leyfð.

Næst kom (að virðist) hroðalegasta bókhaldsvindl Íslandssögunnar. Seðlabankinn skilgreindi gjaldeyristryggð lán – lán veitt í íslenskum krónum sem voru endurgreidd í íslenskum krónum – sem gjaldeyriseign í bókhaldi bankanna!

Hvers vegna var þetta gert? Jú, samkvæmt 13 gr. Seðlabankalaga frá 2001 máttu gjaldeyrisskuldir bankanna ekki fara yfir 10% eigna þeirra í erlendri mynt. Sá sem átti eignir upp á milljón dollara mátti ekki skulda meira en 1,1 milljón dollara. Með því að reikna lán í íslenskum krónum sem voru endurgreidd í íslenskum krónum sem GJALDEYRI var bönkunum haldið á floti.

Þegar bankarnir rúlluðu í septemberlok 2008 mátti neikvæð gjaldeyriseign þeirra vera, lögum samkvæmt, um 100 milljarðar. Staðan var hins vegar neikvæð um 2800 milljarða! Þróun sem gat átt sér stað eingöngu vegna þess að íslenskar krónur voru bókfærðar sem gjaldeyrir.

Bankarnir voru gjaldþrota 2006 og bókhaldið hefði sýnt þá staðreynd ef Seðlabankinn hefði ekki leyft þeim að spila með bókhaldið. Tíminn hafði feikilega mikið að segja. Það hefur verið reiknað út að ef bankarnir hefðu farið á hausinn í ágúst 2007 þá hefði þjóðin sparað sér 2250 milljarða.

Við skiljum aldrei almennilega IceSave-delluna, ástarbréf bankanna og annað nema við fáum skýr svör við nokkrum spurningum:

Hvaða aðilar innan Seðlabankans tóku ákvörðun um að leyfa bönkunum að stunda ólöglega lánastarfsemi í formi gjaldeyristryggðra lána?

Hvaða aðilar tóku þá ótrúlegu ákvörðun að breyta íslenskum krónum í gjaldeyri í bókhaldi bankanna og hvers vegna?

Þetta eru lykilspurningar og við skiljum aldrei hrunið fullkomlega nema við fáum greinagóð svör við þeim.

_________________
Þórður
'99 M5 SC // '89 M3 S85 // '04 Patrol GR

Sorry en þvílíkt kjaftæði.

_________________
Benedikt Guðmunds. 615-2630
The Small : BMW Z3 '97 , The Big : BMW X5 4.4i us '00 & The Beater : BMW X5 4.4i '01

S.s. áhugaverð tilgáta, og mér finnst að hlutur seðlabanka hafi algerlega verið vanmetinn í hruninu, hvað þá hlutur ríkisins. Það er aðallega fókuserað á þá sem voru mestu tækifærissinnarnir (óþarft að vanmeta samt þeirra hlut) en ekki þá sem skópu tækifærin eða áttu að fylgjast með því hvernig þau voru notuð.

BTW.. ég býð 300milljónir punda í ICELAND , vei nú er verðmætið orðið 300 millur quid. Nei djók :D

_________________

E36 M3GTtt

Trúir einhver með greindarvísitölu yfir 100 að Sí hafi vitað að þetta væri ólögleg starfsemi og látið hana viðgangast, meira að segja aukið áhættuna með því að halda áfram lánveitingum til þessara félaga.

DO hefur nú ekki verið þekktur fyrir að gera bönkunum það auðvelt fyrir.

BTW, hafa menn reiknað hvað SÍ tapaði mikið á því að kröfuröðunni var breytt með neyðarlögunum.

SÍ má eiga það að hann skeit hressilega upp á bak með að taka ekki beinni veð (t.d. í húsnæðislánasafni osfrv) hjá bönkunum en það að hann hafi látið ólöglega starfemi viðgangast vitandi að ekki þyrfti nema einn aðila til að fara í mál svo allt kerfið færi á hliðina er út í hött.

_________________
Benedikt Guðmunds. 615-2630
The Small : BMW Z3 '97 , The Big : BMW X5 4.4i us '00 & The Beater : BMW X5 4.4i '01

Enda sagði ég "áhugaverð" tilgáta, sagði ekkert um trúverðugleika. Ég trúi því ekki að seðlabanki hafi vísvitandi gert eitthvað ólöglegt, en mér finnst mjög auðvelt að trúa því að seðlabankinn hafi gert eitthvað óvart sem var mjög ólöglegt in retrospect, í versta falli mjög klaufalegt.

T.d. vaxtastefna Seðlabanka, sem blés upp verðmæti krónunar, ýtti fólki út í erlend lán í stað þess að minnka lántöku og gerði það að verkum að útlendingar eignuðust alltof mikið af krónueignum. Auðvitað hefðu menn átt að fara í aðgerðir sem takmörkuðu útlán bankanna banka megin, þ.e. framboðið og þá hefðu vextir á lánum hækkað samfara því, bæði erlendum og innlendum og fólk ekki tekið lánin. Þeir reyndu hinsvegar að hafa áhrif á eftirspurnina á nýmjólk, og þá fór fólk bara og keypti undanrennu.

_________________

E36 M3GTtt

Þar getum við verið sammála, Sí hefur bara stjórn á skammtíma óverðtryggðum vöxtum og aðalgreiðsubyrði heimila stýrist að löngum verðtryggðum vöxtum. Ef þeir vilja slá á þennslu hafa þeir engin vopn sem virka á heimilin.

Sí gerði fullt af mistökum eins og bankarnir, en það er auðvelt að benda á það núna.

Hindsight is 20/20

ps. það heyrist annars lítið af frumvarpinu hjá viðskiptaráðherra vegna erlendra húsnæðislána.

_________________
Benedikt Guðmunds. 615-2630
The Small : BMW Z3 '97 , The Big : BMW X5 4.4i us '00 & The Beater : BMW X5 4.4i '01

_________________
Þórður
'99 M5 SC // '89 M3 S85 // '04 Patrol GR

hehe..

það er gersamlega ALLT fyndið við þetta sérstaklega þar sem ég horfi oft á Dragons Den

_________________

E36 M3GTtt

He he, algjör snilld.

Hóst hóst Fons, hóst FLGroup

_________________
Benedikt Guðmunds. 615-2630
The Small : BMW Z3 '97 , The Big : BMW X5 4.4i us '00 & The Beater : BMW X5 4.4i '01

athyglisvert

http://visir.is/greida-erlent-lan-ad-fullu/article/201038108114

_________________
Benedikt Guðmunds. 615-2630
The Small : BMW Z3 '97 , The Big : BMW X5 4.4i us '00 & The Beater : BMW X5 4.4i '01