Það er margt annað sem spilar inn í sem mér finnst stjórnvöld mega hugsa um í þessu samhengi. Það eru fjölmargar breytingar sem hafa átt sér stað á síðustu misserum sem gætu átt sinn þátt í erfiðleikum í framtíðinni:
Það er búið að leggja skatt á skipuleggjendur ferða á þeirri þjónustu sem innt er af hendi hér á landi (ferðaskrifstofur, ferðaskipuleggjendur og bókunarskrifstofur), þ.e. þeirra framlegð. Þeir greiða ýmist 11% eða 24% skatt af framlegð út frá því í hvaða virðisaukaskattsflokki varan/þjónustan er sem seld er. Þessi fyrirtæki taka mjög virkan þátt í markaðssetningu landsins (þau taka á móti fyrirtækjum og aðilum úr ferðaþjónustu erlendis í ferðir sem ætlað er að kynna landið og þessir sömu aðilar fara á sölusýningar, prenta efni og nota aðra miðla til þess að kynna Ísland á erlendum vettvangi). Þessi breyting, og aðrar breytingar hér fyrir neðan eru íþyngjandi fyrir grein sem (þó er eldgömul) er óþroskuð að mörgu leiti hér á landi.
Það er búið að semja um hærri laun í landinu og það virðist verða áframhald þar á.
Það var lagður á skattur á afþreyingu, fólksflutninga og baðstaði í byrjun árs 2016.
Verið er að tala um að hækka gistináttagjöld (sem eru nú 50/100 kr. + VSK á hverja selda nótt) - og jafnvel nota þá aðferð í stað hins margumtalaða náttúrupassa. Á sama tíma er uppi hugmyndir um að eigendur náttúruperla rukki erlenda ferðamenn um bílastæðagjöld sem eiga að stemma stigu við eyðileggingu náttúrunnar.
Ákveðin markaðssvæði eiga líka undir högg að sækja, ekki bara vegna þess að íslenska krónan er að hressast svo um munar, heldur líka vegna utanaðkomandi breytinga, m.a. vegna BREXIT og lækkandi olíuverðs í heiminum (þ.e. veiking NOK sem dæmi). Breytingar á GBP, NOK, SEK, EUR... þetta hefur sannarlega sitt að segja. Á meðan allt hækkar hér hafa ákveðin markaðssvæði minna á milli handanna og gætu því síður valið Ísland sem áfangastað. Í þessu samhengi verðum við líka að gera okkur grein fyrir því að Ísland er ekki nafli alheimsins - þeir ferðamenn sem setja Ísland í pottinn hafa um alla heimsins áfangastaði um að velja.
Á sama tíma virðist fjármagn á Íslandi vera dýrt (þó að allar krónur leiti nú í uppbyggingu hótela, veitingastaða, afþreyingar....). Verðhækkanir síðustu ár á ferðatengdri þjónustu eru gríðarlegar, og oft þannig að þær eru vel umfram allt sem telst eðlilegt, m.a. vegna uppbyggingar, sbr.
http://www.visir.is/tap-af-rekstri-icelandair-hotela/article/2016160909468. Á meðan stórfyrirtæki á borð við Icelandair Hótelin byggja upp eru aðrir aðilar sem liggja undir radarnum, bjóða lélega þjónustu fyrir hátt verð og hagnast þannig til skamms tíma. M.ö.o, það vantar langtímasjónarmið hjá fjölmörgum aðilum innan ferðaiðnaðarins.
Fyrir mitt leiti á að ganga þannig úr garði að ferðaþjónustan skili því sem eðlilegt er að hún skili til þjóðarinnar (og að þau fótspor sem ferðamenn skilja eftir sig hér séu afmáð með viðhaldi og uppbyggingu). Það verður samt að ganga úr skugga um að breytingar á lögum (og kjörum) séu þannig að iðnaðurinn geti byggt sig upp á náttúrulegan hátt og sé í fyrirsjáanlegu lagalegu umhverfi (sbr. aðlögunartími).
Ljósi punkturinn er eflaust sá að traffík ferðamanna á það til að beinast í átt að öryggi - við getum vonandi haldið áfram að bjóða erlendum ferðamönnum öruggan áfangastað (áfangastað án hryðjuverka sem dæmi). Heimurinn virðist samt hafa gaman af því þessa dagana að tala um eldfjöllin okkar, sem er eitthvað sem gæti haft bæði jákvæð og neikvæð áhrif á okkur í komandi framtíð.
Annars eru þetta bara mínar pælingar... eflaust hægt að skrifa annað eins um sjávarútveginn, álverin, umhverfi nýsköpunarfyrirtækja...